ارامنه انزلی گرچه اول ژانویه را شروع سال جدید خود می دانند اما میلاد حضرت مسیح را در روز پنجم ژانویه جشن گرفته و ششم ژانویه را نیز روز غسل تعمید عیسی (ع) می دانند.
ارامنه انزلی که در سال های ۱۲۷۰ جمعیتشان به چهار هزار نفر می رسید و اکنون کمتر از ۵۰ نفر از آنها در انزلی ساکن هستند، روز کریسمس در کلیسا جمع می شوند و با روشن کردن شمع مقابل تمثال حضرت مریم و عیسی مسیح(ع) به دعا و نیایش برای سالی بهتر می پردازند.
کلیسای کوچک حضرت مریم که درست مقابل ساختمان دادگستری قدیمی انزلی و نزدیک بنای تاریخی شهرداری واقع شده، در روز کریسمس محل گردهمایی و نیایش ارامنه این شهر است .
فضای داخل کلیسا با مجسمه زیبای حضرت مریم، شمع‌های روشن درون شمعدان‌ها، تابلوهای دارای مضامین مذهبی و پرده‌های سرخ رنگ در این روز جلوه دیگری دارد .
ارامنه روز میلاد مسیح را تا ساعت چهار عصر روزه می‌گیرند و پس از آن به کلیسا رفته و همراه کشیش دعا می‌خوانند و پس از پایان مراسم همه از کشیش تبرک می‌گیرند و به منازل‌شان بازمی‌گردند.
در حالی که غذای شب عید آمده و درخت کاج زینت داده شده و هدایای خانواده و دوستان نیز زیر درخت کاج آمده است و با جمع شدن خانواده دور هم جشن آغاز می شود.
ارامنه و پیروان مذهب ارتدوکس، رورز ششم ژانویه برای مراسم غسل تعمید در کلیسا جمع شده و صلیب را در جام بزرگی از آب که نمادی از رودخانه اردن محل غسل تعمید عیسی به دست یحیی است، شست و شو می‌دهند.
کشیش هنگام اجرای مراسم روغن مقدس را که گفته می‌شود عصاره چهل گیاه معطر است، قطره‌قطره درون یک مجمر آب می ریزد تا آن را متبرک کند.
به اعتقاد آنها هر فردی در پایان مراسم از آب متبرک درون ظرف بنوشد، پاک و منزه خواهد شد.
گفته می‌شود این روغن عصاره چهل گیاه معطر است که هر هفت سال یک‌بار توسط دیرنشینان ارمنستان جمع‌آوری شده و پس از ۴۰روز برگزاری مراسم که چهلمین روز آن عشاء ربانی نام دارد، تقدیس می‌گردد و به تمامی کلیساهای ارامنه جهان فرستاده می‌شود.
تقسیم نان فطیر توسط کشیش بین حاضران از دیگر مراسم این روز است. نان فطیر که نوعی نان بی‌نمک است به یاد نانی که عیسی در شام آخر برکت داد و بین حواریون تقسیم کرد، مقدس داشته می‌شود.
همچنین به هر یک از خانواده‌ها یک بسته از این نان فطیر به عنوان تبرک داده می‌شود که آن را بر سر سفره عید قرار می‌دهند.
لیدا ناواسارتیان از شهروندان ارمنی انزلی گفت: ارامنه سال نو را نیز همزمان با دیگر مسیحیان جشن می گیرند ولی روز پنجم ژانویه را روز میلاد مسیح و فردای آن را روز غسل تعمید دانسته و مراسم برگزار می کنند .
وی می افزاید: ارامنه روز میلاد مسیح را تا ساعت ۱۶ روزه می‌گیرند و پس از آن به کلیسا رفته و همراه کشیش دعا می‌خوانند.
بعد از پایان مراسم همه از کشیش تبرک می‌گیرند و به منازل‌شان بازمی‌گردند.
به گفته وی در آیین غسل تعمید عیسی مسیح که یک روز پس از میلاد برگزار می شود، یک پسر جوان غسل تعمید می‌گیرد و بعد از آن در منزل خودش مراسم مذهبی برگزار می‌کند و با صلیب در دست منتظر ارامنه دیگر می‌شود.
ناواسارتیان ادامه داد: میلاد مسیح بزرگترین عید ارامنه است و دید و بازدیدهای عید از اول ژانویه آغاز می‌شود و تا ۱۲روز طول می‌کشد.
غذای مخصوص شب عید ماهی و کوکو سبزی است و در کنار آن مخلوطی از قیسی ، آلو ، کشمش و گردو را با پیاز داغ و زعفران تفت داده و درون پیاله های کوچک سر میز می گذاریم .
به گفته بانو ناواسارتیان گاتا ، نازوک ، گزیناق و رشته حلوا از شیرینی های مخصوص عید کریسمس ارامنه انزلی است .
ارامنه روز بعد از غسل تعمید بر مزار رفتگان‌شان حاضر شده و به نیایش می پردازند .
درخت کاج تقریباً دو روز مانده به ژانویه به خانه آورده و تزئین می شود و حتما تا ۱۲ ژانویه نگه داشته می شود. هدایای نزدیکان که اسم‌شان بر روی آن نوشته شده، زیر درخت گذاشته می شود .
شب میلاد مسیح خانواده ها دور هم جمع می شوند و معمولاً فرزندان نزد پدر و مادر جشن می‌گیرند. دید و بازدیدها نیز تا ۱۲ ژانویه انجام می شود.
عید میلاد حضرت مریم که مردادماه است از دیگر اعیادی است که ارامنه انزلی به مناسبت نام‌گذاری کلیسای‌شان به نام حضرت مریم بسیار باشکوه جشن می گیرند. به مناسبت این روز گروه کر و اسقف حاضر می شوند و ارامنه از دیگر نقاط برای دعا و جشن به کلیسای کوچک حضرت مریم شهر انزلی می آیند.
ارامنه انزلی در سال‌های ۱۲۷۰بالغ بر چهار هزار نفر بودند که اکنون شمار آنها به حدود ۲۳خانوار و کمتر از ۵۰ نفر می‌رسد.
در سال‌های اخیر اغلب آنان برای تحصیل و کار به کشورهای دیگر یا شهرهای بزرگ مهاجرت کرده‌اند. ارامنه انزلی وابسته به ارامنه تهران هستند.
کلیسا و آرامگاه ارامنه از بناهای تاریخی بندرانزلی محسوب می شود.
.
خبرنگار: خانم گیتی بابایی
منبع: anzalinews.blogfa.com
گردآورنده : سایت کرکان بندرانزلی
